หนังสือราชวงศ์ชิง - ไอย์สุรจิรา

เรื่อง กฎมณเฑียรบาลแห่งราชวงศ์ชิง ว่าด้วยเชื้อพระวงศ์-สิทธิ์ตามฐานันดรศักดิ์
โดย ไอย์สุรจิรา

เล่มนี้เป็นหนังสือที่ขายผ่านทางกลุ่มเฟสบุ๊กชมรมผู้สนใจข้อมูลราชวงศ์ชิง ที่ผู้แต่งเรียบเรียงจากเอกสารโบราณ คือ ต้าชิงฮุ่ยเตี่ยน ต้าชิงเหวินเตี่ยน และกั๋วเฉากงสื่อ

รายละเอียดในเล่มคือลำดับฐานะเชื้อพระวงศ์แมนจูและมองโกล สิทธิ์การแต่งตั้งฐานันดรศักดิ์และสิ่งประกอบการแต่งตั้ง การคงสถานะและสิ้นสถานะ เบี้ยหวัดรายปี สิทธิ์ครอบครองที่ดินส่วนตัว ผู้ปฏิบัติหน้าที่ดูแลรับใช้ รางวัลแสดงความกตัญญู รางวัลการคลอดบุตร การเลี้ยงสัตว์ งานเลี้ยงต้อนรับสำหรับเชื้อพระวงศ์นอกด่าน รางวัลเนื่องในวันเกิดของภรรยาจักรพรรดิ การสวมเสื้อผ้าตามแบบราชประเพณี เรื่องหลังสิ้นพระชนม์และสุสาน ฯลฯ

ครั้งแรกที่อ่าน ในหลายเรื่องก็ไม่คิดว่าจะมีกฏเกณฑ์ละเอียดยิบขนาดนี้ หัวข้อบางอย่างก็ไม่คิดว่าจะมีด้วย เมื่อพิจารณาอีกนิดก็ทำให้เห็นแนวคิดและทัศนคติอื่น เห็นได้ชัดว่าฐานันดรศักดิ์จะเป็นตัวกำหนดลักษณะการใช้ชีวิตทั้งหมด ถึงมีแนวคิดให้บรรดาเชื้อพระวงศ์สร้างความดีความชอบ แต่การเลื่อนฐานันดรก็มีข้อจำกัดของชาติกำเนิดอยู่

โดยส่วนตัว มีข้อสังเกตแปลกๆ อย่างรายการปันส่วนอาหารประจำวันของสนมระดับล่างสุดนี่มีแต่หมู แป้ง ผัก เท่านั้น ไม่มีแม้แต่ซีอิ๊ว! น่าจะเป็นแรงจูงใจให้หาทางเลื่อนขั้น และยังพบว่านิยายจำนวนมากก็เอาตำแหน่งเชื้อพระวงศ์ที่มีเฉพาะแมนจูไปใช้ในราชวงศ์ที่เป็นฮั่น สรุปว่าเป็นหนังสือที่เหมาะสำหรับผู้สนใจเฉพาะทางหรือเอาไว้อ้างอิงในการเขียนต่างๆ ค่ะ

[17/09/21]

เรื่อง สกุลแห่งแปดกองธง
โดย ไอย์สุรจิรา

ในคำนำบอกว่ารายละเอียดในเล่มมาจากสารานุกรมซื่อคู่ฉวนชวู เรื่องปาฉีหม่านโจวซื่อจู๋ทงผู่ หรือบันทึกแปดกองธงแมนจู ซึ่งมีการบันทึกอย่างเป็นทางการในสมัยจักรพรรดิเฉียนหลง (ครองราชย์ 1735-1796)

เนื้อหาคือหนังสือรวมสูตร ไม่มีอธิบายเลยว่าแปดกองธงคืออะไร มีผลประโยชน์อะไรบ้าง แต่เป็นการลงรายชื่อ โดยแบ่งออกเป็นสกุลชาวแมนจู (645 สกุล) ชาวมองโกล (235 สกุล) ชาวเกาหลี (43 สกุล) และชาวฮั่น (156 สกุล) แต่ละสกุลจะมีบอกชื่อเป็นอักษรจีนและพินอิน คำอ่านภาษาแมนจู เชื้อชาติ และประวัติโดยสังเขป ถ้าประวัติยาวหน่อย ก็อาจเต็มทั้งหน้า ถ้าสั้นหน่อยก็อาจสามสกุลต่อหน้า

หลังจากที่อ่านไปได้พักหนึ่ง พอสรุปว่าน่าจะเป็นประโยชน์สำหรับผู้สนใจจริงๆ และนักเขียนนิยายที่จะทำให้เลือกใช้ชื่อตระกูลของตัวละครให้เหมาะสม สิ่งที่อยากได้คือน่ามีรายละเอียดเกี่ยวกับแปดกองธงนำหน้าสักหน่อย จะได้ไม่ได้เป็นรวมสูตรล้วนๆ แบบนี้

[01/10/22]

ที่มา
[1] ไอย์สุรจิรา. กฎมณเฑียรบาลแห่งราชวงศ์ชิง ว่าด้วยเชื้อพระวงศ์-สิทธิ์ตามฐานันดรศักดิ์. สำนักพิมพ์ไอย์สุ, 330 หน้า, 2564.
[2] ไอย์สุรจิรา. สกุลแห่งแปดกองธง. สำนักพิมพ์ไอย์สุ, 367 หน้า, 2565.

---

รายการหนังสือไทย, ไทม์ไลน์หนังสืออิงประวัติศาสตร์/ย้อนยุค จีน