Pompeii - Robert Harris

เรื่อง Pompeii
โดย Robert Harris


ครอบครัวของ Marcus Attilius Primus เป็นวิศวกรท่อส่งน้ำ (aquarius) มาสี่ชั่วคน เมื่อ Exomnius Aelianus ที่ดูแลท่อส่งน้ำ Aqua Augusta กว่ายี่สิบปีได้หายตัวไป Acilius Aviola ที่เป็น Curator Aquarum มีหน้าที่ดูและระบบท่อส่งน้ำเลยรีบส่ง Attilius ไปทำหน้าที่แทนโดยด่วนเพราะกลัวจะมีปัญหาเกิดกับท่อน้ำที่ยาวกว่าหกสิบไมล์ ส่งน้ำจากเทือกเขา Appenninus ไปยังที่ราบ Campania รอบอ่าว Neapolis เมืองที่รับน้ำคือ Pompeii, Nola, Acerrae, Atella, Neapolis, Puteoli, Cumae, Baiae และ Misenum ซึ่งมีประชากรมาก ปริมาณน้ำจืดไม่พอ ต้องใช้น้ำที่ส่งมาจากเขา

Attilius มาที่ Misenum อันเป็นที่ตั้งหลักของการดูแลท่อส่งน้ำ เมื่อเริ่มตรวจสภาพก็พบปัญหาในน้ำที่จ่ายออกจากระบบ เริ่มด้วยฟาร์มปลาราคาแพงใน Villa Hortensia ตายยกบ่อ จนทำให้เจ้าของคนใหม่ Numericus Popidius Ampliatus จะฆ่าทาสที่ดูแลเพื่อเป็นตัวอย่างและตอบสนองความซาดิตส์ส่วนตัว แต่ทาสประท้วงว่าปัญหาเกิดจากน้ำ คุณหนูของบ้านคือ Corelia Ampliata จึงไปขอความช่วยเหลือจาก aquarius ถึงช่วยทาสไม่ทันแต่ Attilius ก็พบว่าน้ำมีปัญหาปนเปื้อนกำมะถัน ตามด้วยน้ำหยุดไหลท่ามกลางสภาพอากาศแห้งแล้งร้อนจัดก่อนเทศกาลสำคัญ เมือง Misenum ยังเป็นท่าเรือที่ตั้งศูนย์บัญชาการกองทัพเรือตะวันตกของจักรวรรดิของนายพลเรือ Gaius Plinius (Pliny) ที่เป็นนักปรัชญา นักธรรมชาติวิทยาและนักเขียนชื่อดัง Pliny จึงสั่งยกเลิกเทศกาล ปันส่วนน้ำ และส่ง Attilius ไปเริ่มหาจุดท่อแตกแถวปอมเปอีโดยด่วนตามคำขอ

ที่ปอมเปอี Attilius ต้องจัดหาคนงานและอุปกรณ์ซ่อม และได้พบ Ampliatus ที่กุมอำนาจเบื้องหลังผู้บริหารเมือง ทั้ง magistrate (ดูแลด้านกฏหมาย) คือ Marcus Holconius กับ Quintus Brittius และ aediles (ดูแลด้านกายภาพและสาธารณูปโภค) คือ Lucius Popidius กับ Gaius Cuspius โดยพื้นฐานของ Ampliatus คือเป็นทาสที่พ่อของ Lucius Popidius ปล่อยเป็นไทในพินัยกรรม ได้เป็นพ่อบ้านของครอบครัวและอาศัยการซื้อที่ดินหลังเกิดแผ่นดินไหวหนักเมื่อสิบเจ็ดปีก่อนด้วยราคาถูก แบ่งขายแพง และติดสินบนไปทั่ว จนทำให้กลายเป็นมหาเศรษฐีในเวลาอันรวดเร็ว แต่งงานกับ Celsia ถึงตัว Ampliatus ในฐานะอดีตทาสไม่สามารถขึ้นสู่ตำแหน่งสูงอย่างสมาชิกสภาเมือง แต่ก็เตรียมการให้ลูกชาย Celsinus อย่างเต็มที่ แล้วก็บีบให้ Popidius (เพลย์บอยอายุมากแต่ไม่มีหัวเรื่องธุรกิจ) หย่าภรรยาและหมั้นกับลูกสาว ถึง Corelia ไม่เต็มใจอย่างยิ่งแต่ทำอะไรไม่ได้

Attilius เริ่มพาคนไปซ่อมท่อน้ำที่แตกจากการยกตัวของชั้นดินจนเสร็จ พบว่า Apliatus ร่วมมือกับ Exomnius โกงค่าภาษีน้ำอย่างมโหฬาร แต่กว่า Attilius จะรวมรวมเรื่องราวที่เกิดขึ้นกับท่อส่งน้ำ เข้ากับการเกิดแผ่นดินไหวที่ Pliny สังเกตจากการสั่นของน้ำ การเกิดแก๊สพิษบนเขา ความอุดมสมบูรณ์ของรอบบริเวณ จนตั้งข้อสงสัยเช่นเดียวกับ Exomnius ที่มาจากเมือง Caetana ในซิซิลี ใกล้ภูเขาไฟ Etna ว่า Vesuvius น่าจะเป็นภูเขาไฟ ก็เกิดการระเบิดแทบจะทันที ทว่า Ampliatus กลับเชื่อมั่นที่จะปักหลักในเมืองแบบเดียวกับคราวแผ่นดินไหว ให้ครอบครัวทั้งหมดย้ายไปหลบภับในโรงอาบน้ำสร้างใหม่ที่มีโดมแข็งแรง โดยเชื่อมั่นในคำพยากรณ์อนาคตของหญิงร่างทรง Biria Onomastia ว่ากว่าพันปีในอนาคต เมื่อจักรวรรดิและซีซาร์กลายเป็นเถ้าธุลี ปอมเปอีจะโด่งดังไปทั่วโลก ผู้คนทุกภาษาเดินทางมาชมความรุ่งเรือง ...

เรื่องนี้ใช้สถานที่จริงเป็นหลักหมดค่ะ แบบว่าถ้าดูแผนที่และลักษณะอาคาร ทั้งในปอมเปอี เฮอร์คิวเลเนียม และ Misenum แล้วจะรู้เลยว่าเอาซากปรักหักพังอันไหนเป็นโลเคชั่น ซึ่งก็ทำให้คิดว่าน่าจะมีแผนที่เมืองให้หน่อยก็จะดีนะ ถ้าไม่นับบุคคลในประวัติศาสตร์ที่นำโดย Pliny the Elder ครอบครัวของ Ampliatus (ยกเว้นลูกสาว) ก็มีตัวตนจริง เป็นอดีตทาสที่สร้างตัวจนร่ำรวยและเริ่มไต่ระดับชนชั้น มีชื่อเป็นผู้ซ่อมแซมวิหารไอซิสในปอมเปอีหลังแผ่นดินไหวใหญ่เพื่อให้ลูกชายที่เกิดเป็นไทได้มีตำแหน่งในสภาเมือง โดยมีป้าย (ดูรูปและภาพร่าง) บอกทั้งชื่อตัวเอง ลูกชาย Numericus Popidius Celsinus และภรรยา Corelia Celsa ในวิหารด้วย

จุดที่ยังสงสัยไม่หายคือชื่อของน้องสาวของ Pliny the Elder และแม่ของ Pliny the Younger ที่ในเรื่องใช้ Julia แต่ตามประวัติศาสตร์คือ Plinia Marcella กับเรื่องในโรงอาบน้ำของ Ampliatus ที่บอกว่ามือจับชักโครกเป็นทองเหลือง แต่ห้องน้ำโรมันใช้ระบบน้ำไหลในรางข้างใต้ม้านั่งไปลงท่อน้ำทิ้งอย่างต่อเนื่อง ไม่ได้ปล่อยน้ำออกเป็นช่วงๆ

สำหรับ จขบ. เป็นเรื่องที่สนุกอ่านมาได้หลายรอบล่ะค่ะ และที่หายากคือเรื่องนี้มีตัวเอกคนหนึ่งเป็นวิศวกร มีจุดขายหลักอันหนึ่งเป็นเทคโนโลยีของโรมันที่เป็นจุดเริ่มต้นทำให้ จขบ. รู้สึกสนใจในยุคสมัยอยู่ด้วย องค์ประกอบแบบนี้หาไม่ง่ายเลยนะคะ สำหรับผู้แต่งที่นิยมอยู่แล้ว ชอบเรื่องนี้เป็นอันดับต้นๆ ล่ะค่ะ ^_^

เรื่องนี้มีแปลไทยในชื่อ 'ปอมเปอี' โดยนพดล เวชสวัสดิ์ สำนักพิมพ์ปราชญ์เปรียว แต่ จขบ. ไม่ได้อ่าน เลยไม่ทราบว่าแปลเป็นอย่างไรค่ะ
[23/09/15, 02/11/15, 27/10/22]
ที่มา [1] Robert Harris. Pompeii. Arrow Books, 397 pages, 2003.

รายการนิยายไทย, ไทม์ไลน์หนังสืออิงประวัติศาสตร์/ย้อนยุค โรมัน

ความคิดเห็น

โพสต์ยอดนิยมจากบล็อกนี้

Spy×Family - Endo Tatsuya

ลำนำรักเทพสวรรค์ - ถงหัว

สืบลับฉบับคาโมโนะฮาชิ รอน - Amano Akira